4 Temmuz 2025 Cuma


17:18   CHP’LI GÜLCAN KıŞ: “SÖZDE İKLIM YASASı TÜRKIYE’YE VE MERSIN’E İHANETTIR”   17:02   MESKİ İLE ASKİ ARASıNDA “BELEDIYE SU KARDEŞLIĞI PROTOKOLÜ” İMZALANDı   15:32   ALI MAHIR BAŞARıR’DAN TÜİK’E TEPKI   15:30   CHP MERSIN MILLETVEKILI TALAT DINÇER: "ESNAF BITERSE SOKAKLAR BITER, ÜRETIM BITER, UMUT BITER!"   15:29   TOROSLAR’DA ÇÖP EV, ÜÇÜNCÜ KEZ TEMIZLENDI!    15:26   CHP TARSUS İLÇE GENÇLIK KOLLARı TARAFıNDAN 2 TEMMUZ ANMA PROGRAMı DÜZENLENDI    09:35   KADıNLARı GÜÇLENDIREN ‘PAZARTESI BULUŞMALARı’ SÜRÜYOR    17:28   EMIRLER ORMAN PARKı PIKNIK ALANı’NDA ATEŞ YAKMAK YASAKLANDı   16:05   TARSUS BELEDIYESI’NDEN EMEKLILER GÜNÜ’NE ANLAMLı ETKINLIK   15:56   AKDENIZ BELEDIYESI’NDEN TEMIZ KENT VE SAĞLıKLı ÇEVRE İÇIN KESINTISIZ HIZMET   15:50   KıRATLı: “TÜRKIYE’DE EN ÇOK YATıRıMı MERSIN ALıYOR”   15:36   BÜYÜKŞEHIR, MODACı DILEK HANIF İLE MERSINLI KADıNLARıN DOKUMALARıNı BULUŞTURDU   15:04   TARLADA ÇÜRÜYECEKTI, SOFRALARA ULAŞTı   13:54   CHP YENIŞEHIR İLÇE BAŞKANı TOPRAK ÇALıŞKAN’DAN 2 TEMMUZ SIVAS KATLIAMı ANMA MESAJı   13:48   TOROSLAR’DA EMEKLILERE SOHBET EVI GELIYOR   13:45   PARIS TRABZONLULAR DERNEĞINDEN BAŞKAN ABDULLAH ÖZYIĞIT’E TEŞEKKÜR ZIYARETI    10:20   GÜLCAN KıŞ’TAN YANGıN ÇıKıŞı: “ORMAN YOKSA HAYAT YOK, BU VURDUMDUYMAZLıĞA ARTıK YETER!”   08:59   MERSIN İLE ÇIN’IN XıNıNG KENTI ARASıNDA ‘KARDEŞ ŞEHIR PROTOKOLÜ’ İMZALANDı   08:50   ADANA VE MERSIN’DEN ADıYAMAN’A VEFA   22:15   MERSIN OSB’YE ÇINLI HEYETTEN ÖVGÜ   
 
     
 
 
image

Okunma : 18013  Tarih : 11.4.2017  E-Mail : bilgi@mersinerji.com

 
Ender ERDEMİL

Adalet.

Adalet tarih boyunca filozofların üzerinde en çok kafa yordukları konulardan biridir. Platon adaleti en yüce erdemlerden biri olarak tanımlar. İnsanın ve devletin temel davranış kuralı olduğundan söz eder. Aristo’ya göre de adaletin asıl hareket noktası eşitliktir.

Aydınlanma çağında düşünürler adalet ve hukuk kavramlarını bir araya getirmişler  “doğal hukuk” kavramını ortaya koymuşlar. Hukuka ve hukuksal eşitliğe uymayı adil davranmak olarak tanımlamışlar.

Şu bir gerçek ki adalet ve devlet kavramları birbirinden ayrılmaz. Başka bir deyişle adaleti dağıtacak olan devlettir.

17. Yüzyıl düşünürü ve devlet adamı Koçi Bey’e göre devletin adalet üzerine kurulu olması gerekir. Osmanlı devletinin çürümesiyle adaletten uzaklaşmayı özdeşleştirdiğini görüyoruz. 1630 yılında hazırlayıp devrin padişahlarına sunduğu risalesinde şunları belirlemiş:

1.Siyaset’in en yüksek noktasındaki otorite olan Sultan’ların halktan kopmaları, devlet işlerinden uzaklaşmaları, zevk, sefaya düşkünlükleri,

2.Ordunun savaşma yeteneği olmayan, kazanç peşinde koşan ve yanlış işler yapmış olanlarca doldurulması,

3. Adaleti dağıtan kadıların ehliyetsiz kişilerden seçilmesi, halkın gözünde itibarlarını yitirmeleri,

 4.Dini görevlerin ve eğitim görevlerinin ehli olmayanlara para karşılığı verilmesi, kuralların ihlali. (Beşik ulemalığı)

 (Kaynak:MACHİAVELLİ ve KOÇİ BEY’DE SİYASET, ADALET ve ERDEM Hüseyin BAL, hacettepe.edu.tr)

Günümüzde adalet kavramı hukukla tamamen bütünleşmiş, hukuk adaleti dağıtmanın temel aracı haline getirilmiştir. Farklı gelir gurupları arasındaki eşitsizliğin giderilmesi için sosyal adalet kavramı da geliştirilmiştir. Sosyal Adalet, kapitalizmin farklı gelir gurupları arasında yarattığı eşitsizliği gidermenin bir aracı olarak görülmüştür. Sosyal adalet kavramı da devlet yönetimine ve ekonomiye “Planlı kalkınma” olarak yansımıştır.

Ne var ki, Türkiye dışa açılıp dünya ekonomisiyle “entegre” olduğunda “planlı kalkınma” dönemi de son bulmuştur. Zira küresel liberalizm toplumsal kalkınmanın büyümenin sonucu olduğunu savunmaktadır. Ekonomi büyüdükçe herkesin parası olacağı varsayılarak Planlı kalkınma dönemlerinin sosyal adalet sağlayıcısı parasız sağlık, eğitim, sosyal güvenlik sistemi tamamen ortadan kaldırılmıştır. Bu hizmetler de “ekonomik büyümeye” katkısı olacak şekilde paralılaştırılmıştır.

Paranın her şey kabul edildiği toplumda, zaten az olan eşitlik tamamen ortadan kalkmış, gücü olanla olmayan arasındaki aralık uçuruma dönüşmüştür.

Bugün Koçi Bey’in 1630 yılında belirlediği çürümüşlüğü yaşamadığımızı kim ileri sürebilir?

Yargı, yürütme hatta yasama aygıtlarımızı yukarıdaki belirlemeler ışığında tekrar düşünün.  

Anayasaya ve yasalara aykırı davrananların çürümeyi nasıl hızlandırdıklarını, Anayasa değişikliğiyle bu yapıyı hukuk zeminine oturtmaya çalıştıklarını görün.

Yazımızı Hüseyin Bal’ın MACHİAVELLİ ve KOÇİ BEY’DE SİYASET, ADALET ve ERDEM başlıklı çalışmasından alıntılarla bitirelim:

“Machiavelli’ye göre devlet kendi başına bir amaçtır. Devleti, iktidarı temsil eden hükümdar amaçlara ulaşmak için meşru olan veya olmayan tüm araçları kullanabilir. Devlet veya iktidar kendi başına en yüksek değer olduğundan onu korumak için adalet, doğruluk, ahlak ve hatta din gibi kutsallar ihlal edilebilir.

Evet diyerek iktidarlara; Machiavelli’in gösterdiği yolu uygulama fırsatını, dönüşü olmayacak bir biçimde vereceksiniz.

Oysa Koçi Bey’in yönetenlere önerileri şunlar:

“Din ve devlet işlerinde kararlı olunuz,

Adil olunuz,

Her işi hak edene veriniz,

İltimas ve rüşveti kaldırınız,

Halkı ezdirmeyin ve ezmeyin,

Süs ve şöhretten kaçınız,

Kötülere karşı çıkınız, iyileri koruyunuz.” 

Hayır derseniz Koçi Bey’in ilkelerini savunmuş, hayata geçmesini sağlamanın yolunu açmış olacaksınız.

 

 




 
  YAZARIN ARŞİVİ
 
 
 
  YORUMLAR
 
 
  YORUM YAZIN
 
Adınız Soyadınız :

Yorumunuz :

Güvenlik Kodu : Güvenlik Kodu
Kod :

 








 
  FLAŞ HABER
   
  YAZARLAR
 


 
  EN ÇOK OKUNANLAR
  • Bu Ay
  • Bu Hafta
  • Dün
  • Bugün
 
 


  SOSYAL MEDYA


  GAZETELER
 
 

 







mersinerji.com
ANKA Haber Ajansı
Abonesidir

 
 
ANASAYFA İLETİŞİM KÜNYE HABER ARŞİVİ GİZLİLİK İLKELERİ

 
Siteden yararlanırken gizlilik ilkelerini okumanızı tavsiye ederiz..!
altioksiyaset.com © Copyright 2017-2025 Tüm hakları saklıdır..! İzinsiz ve kaynak gösterilemeden yayınlanamaz, kopyalanamaz, kullanılamaz..!

URA MEDYA