Salgın döneminde aylık olarak Doğa hakları alanındaki ihlalleri yayınladıklarını ve sürecin takipçisi olduklarını ileten CHP Doğa Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca Nisan ayı raporunda özellikli olarak salgın döneminde hava kirliliğinin azaldığı yönündeki tartışmaları izlediklerini ve bulaş tedbirlerinin iklim krizi yönünden etkilerinin neler olduğuna dair rapor ve makaleleri incelediklerini aktararak, “yurttaşın bireysel tasarruflarının hava kirliliği üzerinde elbette ki etkileri var, ancak fosil yakıta dayalı yatırımlar devam ettikçe, gıda başta olmak üzere tedarik zincir ağları kısaltılmadıkça iklim krizinden kurtulmak mümkün gözükmüyor” yorumunda bulundu. 

CHP Doğa Hakları tarafından hazırlanan raporda, 2020 yılı Nisan Ayında gerçekleşen doğa hakları ihlalleri, doğa hakları alanında yayınlanan raporlar ve makaleler ile hak arama mücadelelerinde yaşanan gelişmeler yer aldı. 

Nisan ayındaki ihlaller üzerinden, salgın dönemindeki hassasiyet üzerinden iklim krizinin yarattığı ve yaratacağı etkilerinin gözden geçirilmesi gerektiğini, bunun için vicdan ve adalet temelinde acil eylem planlamalarının yapılması gerektiğini vurgulayan Gülizar Biçer Karaca, “kömür ve fosil yakıttan uzaklaşmaya, gıda zincir tedarik ağlarını kısaltmaya, doğayı öncelikle insan ve endüstri kaynaklı zararlardan korumaya yönelik politikalar oluşturmamız gerekiyor. Salgın sürecinde düşünen normalleşmeye geçiş aşaması gibi iklim için adil geçiş planlamalarını da yapmalıyız” dedi. 

“DERTLERİ RANTLARINI BÜYÜTMEK”

Hazırlanan rapora ilişkin CHP Doğa Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı ve Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca, “Korona sürecinin tüm dünyada sağlıklı kır ve kent yaşamına, adil-şeffaf ülke yönetimine, su güvenliğine, gıda egemenliğine, tüketici alışkanlıklarının değiştirilmesine, insan eliyle doğaya verilen zararlara son verilmesi gerektiğine dair tartışmalara yol açtı. Türkiye’de ise halkın bir engel olarak gören enerji-maden-inşaat lobileri ‘krizi fırsata çevirme’ mantığıyla toplumsal muhalefetten uzak rantlarını büyütme derdine düştü” ifadelerini kullandı.

“MADEN FAALİYETLERİ DURDURULMALI”

Koronavirüs tedbirleri kapsamında maden-enerji ve inşaat sektöründe de tedbirler alınması gerektiğini vurgulayan Karaca, önerilerini şu şekilde sıraladı:

*Maden faaliyetlerinin durdurulması, maden alanında ruhsatlandırma işlemlerinin askıya alınması,

*Solunum yolu hastalıklarına neden olan slikoz, kömür, termik santral vb. alanlarda faaliyet yürüten işletme ve tesislerin çalışmalarına ara vermeleri, işçilerini ücretli olarak izne ayırmaları,

*Solunum yolu hastalıklarının yoğun olarak yaşandığı Çanakkale Çan, Muğla Yatağan, İzmir Aliağa, Kocaeli Dilovası, Kahramanmaraş Afşin Elbistan gibi yerlerde, bu tesislerde çalışan işçiler ile bu bölgelerde yaşayan yurttaşların sağlık durumlarının izlenmesi adına tanı ve tedavi hizmetlerinin geliştirilmesine ilişkin acil eylem planları yapılması,

*Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ÇED Mevzuatı kapsamında yürüttüğü işlemlerin askıya alınması da dahil olmak üzere tüm kamu kurum ve kuruluşlarının enerji ve maden başta olmak üzere hava, su, toprak kirlenmesine yol açabilen sektörlere yönelik firmalara tesis edilecek işlemlerin ve ihalelerin askıya alınması gerekir.

“ÇED OLUMLU KARARI VERMEYE ARA VERİLMEDİ”

Doğa hakları ihlal raporunda önce çıkan başlıklar şöyle:

*Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın korona ile mücadele kapsamında ÇED süreçleri kapsamında yapılan halkın katılımı toplantıları ile İnceleme ve Değerlendirme Kurulu toplantı kararlarını erteledi. Hazine arazilerinin kiralanmasına ilişkin ihaleleri durduran Bakanlık, koronayla ilgili önlemlerin alınmaya başlandığı 13 Mart 2020 tarihi itibariyle 20 adet ÇED Olumlu Kararı verdi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 2020 yılı Mart ayı içerisinde toplam 37 adet proje için ÇED Olumlu kararı verdi. 2020 yılı Mart ayında ÇED Olumlu kararı verilen projelerden birisi, Afşin C Termik Santrali. Afşin C Termik Santali, Maraş’ın ilçesi Afşin’e yapımı planlanan üçüncü termik santral. Projeye ait ÇED raporunda, kömürün temiz bir yatırım modeli olduğuna dair ifadeler yer aldı.

*Çanakkale Kumarlar Köyü’nde baraj inşa etmek isteyen Doğu Biga Madencilik isimli şirket, köylülere mera alanlarını boşaltmaları için baskı yaptığı iddia ediliyor.

*Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın memleketi Rize Güneysu Gürgen köyünde halkın tepkisine rağmen HES projesini yürüten şirket, korona virüsü gündemini fırsat bilerek çalışmalarını hızlandırdı.

*Cengiz Holding’e ait Eti Bakır’ın işlettiği Artvin Cerattepe ve Murgul’daki maden sahalarında faaliyete ara verilmedi. Yeşil Artvin Derneği, Cerattepe’deki maden faaliyeti nedeniyle Artvin’in içme suyu kaynaklarının zarar görmesi, madendeki işçilerin sağlıksız çalıştırılması gibi nedenlerle maden faaliyetlerinin durdurulması çağrısıyla kampanya başlattı. Artvin Yusufeli’nde ise, ilçe halkının itiraz ettiği HES projesiyle ilgili çalışmalara başlanıldı.

*Zonguldak Çaycuma’nın Çayır Köyü’nde, doğal sit olarak koruma altında bulunan Çayır Mağarası’nın tam üstünde yapılan sondaj çalışması, köylülerin tepkisiyle karşılaştı. Olay yerine giden Jandarma sondaj ekibini sahadan çıkardı.

*16 Mart’ta yayınlanan yönetmelik değişikliği ile koruma altındaki doğal alanların yapılaşmaya ve yüksek yoğunluklu faaliyetlere açılması maksadı taşıyor. Hükümet, bir yandan doğal sit olarak ilan ettiği bölgeleri merkezi hamlelerle yönetimi altına alıyor, yönetmelik ve ilke kararları ile bu alanları yapılaşmaya açmaya çalışıyor. Sorduğumuzda ise bunun adının koruma olduğunu söylüyor.

HASANKEYF’İN BÜYÜK BÖLÜMÜ SUYA GÖMÜLDÜ, SALDA’DA İNŞAATA BAŞLANDI

*Millet Bahçesi ihalesini alan firma, inşaat faaliyetlerine başladı. Firma, Salda Gölü çevresine konteynerler getirdi, beyaz çizgilerle bazı alanlar belirledi.

*Cumhurbaşkanı kararıyla, Adana’dan 9, Artvin’den 1, Bolu’dan 3, Erzurum’dan 7, Eskişehir’den 3, Giresun’dan 35, Kahramanmaraş’tan 20, Kastamonu’ndan 1, Konya’dan 35, Kütahya’dan 7 ve Trabzon’dan 5 alan olmak üzere, 11 İlde toplam olarak 14 milyon 92 bin 800 metrekarelik alan “yayla alanı” olmaktan çıkarıldı.

*Ilısu Barajı’nın su toplaması sonucunda, 40 köyün bütünüyle sular altında kalırken, 60 köyde de evlerin ve tarım arazilerinin büyük bir bölümünün suya gömüldü. AKP iktidarı Hasankeyf için yapılan son çağrılara kulak vermedi.