Haber: Beril KALELİ/Kamera: Mehmet ÇALPAR

(İSTANBUL) 8 Mart Dünya Kadınlar Günü nedeniyle öğle Kadıköy Süreyya Operası önünde buluşan kadın örgütleri bir yanda ekonomik kriz bir yanda şiddet nedeniyle zor günlerden geçtiklerini belirterek, kadın cinayetlerinin önlenemediği Türkiye`de yılda yaklaşık 300 bin kişinin 6284 sayılı kanundan yararlanmak için başvuru yaptığını, şüpheli kadın ölümlerinin yüzde 100 arttığına dikkat çektiler. İktidara yasaların uygulanması yönünde çağrı yaptı. Kadınlar, açıklamanın ardından "Yaşasın 8 Mart, yaşasın kadınlar" sloganı ile Kadıköy İskele`ye yürüyüş gerçekleştirdi.

Saat 12.00 sıralarında Kadıköy Süreyya Operası önünde buluşan kadın örgütleri yaşadıkları sorunları anlattı. Örgüt temsilcileri "Zor günlerden geçiyoruz. Bir yandan ekonomik kriz, bir yandan şiddeti konuşuyoruz. Kadın cinayetlerini konuşuyoruz ama bir yandan barışı da konuşuyoruz. Önümüzde uzun bir yol var. Bu yolda zaman zaman kaybettik. Zaman zaman kazandıklarımıza saldırılar oldu. Birazını geri alabilmeyi başardılar belki de."  dediler. İktidara yasaların uygulanması yönünde çağrı yapan kadınlar, açıklamanın ardından "Yaşasın 8 Mart, yaşasın kadınlar", "Asla yanlız yürümeyeceksin" sloganları ile Kadıköy İskele`ye yürüyüş gerçekleştirdi.

Etkinlik sırasında kadın örgütleri temsilcileri özetle şunları söyledi:

"3 bin lira KYK bursunu gençlere reva görüyorlar"

Genç Feministler Temsilcisi Öykü Uluocak: Biliyoruz ki iktidar kadınları zapt etmek için ancak aileleri kullanabilir. Çünkü ne toplumda ne de bizde böyle bir meşruiyeti kalmadı. O aileler anlattıklarının aksine ne kadınları koruyacak bir sığınak, ne de o ailelerin içerisindeki erkekler bizim koruyucumuz. 2024 yılında en az 63 kadın ailelerin içerisindeki erkekler tarafından öldürüldü. O kutsal dedikleri, üzerine yıllar ilan ettikleri aileler tarafından öldürüldü. Tüm bunlar olurken sadece aile odaklı politikalarla karşımıza dikilmiyorlar, ekonomik kriz derinleşirken kuş kadar KYK burslarını reva görüyorlar. 3 bin lira KYK bursunu gençlere reva görüyorlar. Bu politikalar yüzünden bir sürü genç arkadaşımız aile evinden çıkamıyor. Kendi hayatına dair karar alamıyor. Hayalini kurduğu üniversiteye gidemiyor.

"Önce gidip o bozuk asansörleri tamir edecekler"

Bu ülkede öldürülen kadınlar için bir çözüm öne sürmeyenler, sorumluluk hissetmeyenler aile yılında paketler yayınlayabiliyor. O eğitim almak için kaldığımız KYK yurtlarında evliliğe hazırlık seminerleri düzenliyorlar. Onlar önce gidip o bozuk asansörleri tamir edecekler. Tüm bunlar olurken ne iyi ki mücadelemiz var. O yüzden asla umutsuzluğa kapılmayalım. Onlar haklarımızı her fırsatta el uzatanlar, biz örgütlü gücümüzle her seferinde karşılarına dikilenleriz. Onlar 6284’ü uygulamayanlar, biz 6284’ü kazanmış olanlar uygulatmak için de seferber olanlarız. Onlar, tıpkı ülkenin başına diktikleri gibi üniversitelerin başına tek kişilik rejimler, tekçilik uygulamaya çalışanlar, tek adam iktidarını var etmeye çalışanlar. Biz o kampüsleri fikirlerimizle aydınlatanlarız. İyi ki mücadelemiz var. 

"Yılda yaklaşık 300 bin kişi 6284 sayılı kanundan yararlanmak için başvuruyor"

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Sözcüsü Esin İzel Uysal: Geçtiğimiz yıl 8 Mart`tan bugüne kadar tam 376 kadın erkekler tarafından öldürüldü ve failleri kim biliyor musunuz? 274 kadın aile içerisindeki erkekler tarafından öldürüldü. Yani evli olduğu erkekler, babaları, oğulları, kardeşleri tarafından öldürüldü. Peki bu tabloda engellenemez miydi? Tabii ki engellenebilirdi. 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesi’ne dair kanunumuz var. Bu kanun uygulansaydı, bu tablo değişebilirdi. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Kadına Yönelik Şiddetin ve Ayrımcılığın Engellenmesi Komisyonu. Bu komisyonda geçtiğimiz aylarda Polis Akademisi`nin bir yetkilisi sunum yaptı. Ve söyledikleri bir itiraf niteliğinde. Diyor ki bu Polis Akademisi; elindeki verilere göre bir yılda yaklaşık 300 bin kişi 6284 sayılı kanundan yararlanmak için başvuruyor. Düşünebiliyor musunuz? Bir yılda 300 bin kişi. Bu ne demek? Bu bizim anlattığımız her şeyin gerçek olduğunu göstermiyor mu? Bu 6284’ün ne kadar hayati olduğunu göstermiyor mu? Kadınların yaşamak için mücadele ettiğini göstermiyor mu?

"Zor günlerden geçiyoruz. Bir yandan ekonomik kriz, bir yandan şiddet..."

Peki bizim verilerimize göre üç 376 kadın öldürüldü diyor. Geri kalanı ne oldu? Çıkıp bunu da açıklasınlar. O zaman şunu da itiraf etmek zorunda kalacaklar; 6284 gerçekten kadınları korur, yaşatır. Bunu da itiraf etmek zorunda kalacaklar. Karanlık bir tablo anlattım farkındayım ama umut burada. Umut bizlerde, hepimizde. Zor günlerden geçiyoruz. Bir yandan ekonomik kriz, bir yandan şiddeti konuşuyoruz. Kadın cinayetlerini konuşuyoruz ama bir yandan barışı da konuşuyoruz. Önümüzde uzun bir yol var. Bu yolda zaman zaman kaybettik. Zaman zaman kazandıklarımıza saldırılar oldu. Birazını geri alabilmeyi başardılar belki de. Ama bu yol uzun ve biz birlikte mücadele etmeye devam edersek, yan yana gelirsek, o yolun sonunda mutlaka ama mutlaka eşitliği ve özgürlüğü göreceğiz. Çünkü bu toplumda ne iyi ki bütün kadınların kurtuluşu için mücadele edenler var. Bütün toplumun yararını gözetenler var. Ve bizler sayesinde o eşitlik ve özgürlük mutlaka gelecek. Yolumuz açık olsun.

"Kadının haklarını siyaset üstü görerek yol alıyoruz"

DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Elif Esen: Bu bir kadın dayanışması. Bu bir hak arayışı. Bu bir uzun yol ama biz bu yolda dirençle, dayanıklılıkla, azimle yol alıyoruz. Kadınların bu yolculuğunda, insan haklarından doğan kadın hakları mücadelesi, kız çocuğundan, kadın olduğu yaşlara kadar, eşit, hak, fırsat ve imkanlardan faydalanmaları, ihmal ve istismara maruz kalmadan yetişkin yaşlarına erişebilmeleri ve nitelikli bireyler olarak hayata kazandırılmaları hepimizin önceliği. Biz sizlerle birlikte dayanışma içinde bu işi partizanca görmeden siyaset üstü tutarak, kadının haklarını siyaset üstü görerek yol alıyoruz. Düsturumuz şu; Bir can bile feda edilemez. Bugün burada sizlerle bu bir can bile feda edilemez diyerek yol almaya devam ediyoruz.

"Her zaman yanınızda olmaya devam edeceğim"

Bakın geçen yıl koruma tedbiri olmasına rağmen 20 canımızı kaybettik. İşte bu aslında İstanbul Sözleşmesi`yle ülkemizde bugünün iktidarının getirdiği bir sözleşmeyle, kanunlarımıza giren 6284 sayılı yasanın nitelikli uygulandığında ve toplumda sadece bir bakanlık değil, bunun müsebbibi sadece İçişleri Bakanlığı ya da sadece Adalet Bakanlığı değil, kız çocuğundan bahsederek, kadına doğru yol alıyorsak, Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı bu korumadan, önleyici tedbirlerden sorumlu. İşte biz de mecliste Kadın, Erkek, Fırsat Eşitliği Komisyonu var. Yine Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Komisyonu var. Ben yine içindeyim. Çünkü bu mücadelenin içindeyim. Yıllardır sizler gibi `bir can bile feda edilemez` düsturuyla yol alıyorum. Önümüzdeki yıllarda inşallah bu farkındalıkla, bu bilinçle ve yasaların doğru uygulanmasıyla koruyucu tedbirlerin etkin uygulanmasıyla, biz kız çocuklarımızın ve kadınların gece gündüz arkalarına bakmadan güvenle yol alabilmeleri için çalışmaya devam edeceğiz. Meclise bir kız kardeşiniz var. Bu işin mücadelesi sürdürüyor. Sizin her zaman yanınızda olmaya devam edeceğim.

"Kadınları dışlayamayacaksınız"

Emekçi Hareket Partisi Sözcüsü Özge Akman: Biz böyle gelmiş olanı, böyle ilan ettiğimiz ilk 8 Mart`larımızdan bu yana, bu mücadele bayrağını dalgalandırıyoruz ve acı gerçeği onlara açıklıyoruz. Buradan dönüş yoktur. Kadınları bir daha evlerine geri gönderemeyeceksiniz, meydanlardan ayıramayacaksınız, istihdamdan dışlayamayacaksınız, eşit özgür yarınlarımızı elimizden alamayacaksınız. Kadınların ve tüm toplumun eşit yarınları için yaşasın 8 Mart, yaşasın eşitlikçi feminizm, yaşasın sosyalist feminizm.”

"22 yıllık karanlık iktidar, kadınları da karanlığa mahkum etmekten bir adım geri durmamıştır"

CHP İstanbul İl Kadın Kolu Başkanı Hatice Selli Dursun: Her sene bugün, dünyanın her yerindeki kadınlar, 8 Mart günü New York’ta hakları için direnirken yanarak hayattan koparılan 129 kadın işçiyi kaybetmenin başlattığı mücadele ve isyandan bahsederek konuşmasına başlar. Bugünün anlam ve öneminin acıdan, isyandan, kayıptan ve mücadeleden ortaya çıktığı vurgulanır. Her yıl bugün, ‘kadın mücadelesini büyütme ve umudu örgütleme’ günü olduğu vurgulanarak, canı ile en büyük bedeli ödeyen işçi, emekçi kadınların mücadelesini yaşatma sözü verilir. Bu sözün arkasındayız, bu mücadelenin sahibiyiz. Cumhuriyetin kuruluş taşlarını döşeyen özgür kadınların bugün getirilmek istendikleri nokta, dünden bugüne artmaya devam eden kayıplarda, hak gasplarında görülmektedir. 22 yıllık karanlık iktidar, kadınları da karanlığa mahkum etmekten bir adım geri durmamıştır.

"Şüpheli kadın ölümleri neredeyse yüzde 100 artmıştır"

2020 yılına kadar kadın cinayetleri ve tecavüz vakaları binde 1500 düzeyinde artmıştır. 2008 ve 2024 yılları arasında, 16 yılda bilinen 4 bin 867 kadın katledilmiştir. 2021 yılından beri kadın cinayetleri yüzde 162, şüpheli kadın ölümleri neredeyse yüzde 100 artmıştır. 2024 yılı, 394 kadının hayattan koparılmasıyla en çok kadın ölümünün gerçekleştiği yıl olmuştur. 2025’in ilk 2 ayında ise bilinen 49 kadın cinayeti işlenmiş ve 53 şüpheli ölüm gerçekleşmiştir. Tüm bu acı tablonun yanında kadın emekçiler, aynı işi yaptıkları erkek işçilerle eşit şartlarda çalıştırılmamakta
ve kadın oldukları için ayrımcılığa uğrayarak, erkek işçilerle eşit ücret alamamaktadır. Ayrımcılığın, şiddetin, sömürünün ve yok sayılmanın gölgesinde bırakılmak istenen kadınların emeği her gün biraz daha görünmez kılınmaktadır. Cam silerken düşen, tarla biçerken yaralanan ve sigortasız işlerde zarar gören kadınların görünmez emeği, rakamlarla bile doğru ifade edilmemektedir.

"Barikatlara rağmen kadınlar kazanacak"

Bugün burada kimi zaman sözlü saldırıya ve hatta şiddete uğramış veya uğrama noktasına gelmiş, ancak doğruları söylemekten bir adım geri durmamış kadınlar ile birlikte sesimizi yükseltiyoruz. Yaşama hakkını savunduğu için hakaret işiten, eşit işe eş değer ücret dediği için öldürülmek istenen, yan yana gelmesinden korkup bariyerler, barikatlar ardında tutunmak istenen ancak bir adım geri durmayan kahraman kadınlar bu mücadeleyi balkonlardan haykırmaya, sokaklara kazımaya devam edecektir! Haklarımızı çalmaya çalışan, sesimizi kısmaya çalışan ve canımızı değersizleştirmeye çalışan herkes duysun ve bilsin ki; Biz anneyiz, kardeşiz, evladız, bireyiz, biz kadınız!