Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu`nda bakanlığının bütçe sunumunda; "İhtiyacı çok olana daha fazla kaynak ayırarak tüm okullara toplam 5,5 milyar TL bütçe gönderdik" dedi. 

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu`nda, bugün Milli Eğitim Bakanlığı, Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK), Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı (ÖSYM), Yükseköğretim Kalite Kurulu ve üniversitelerin bütçeleriyle Sayıştay raporları görüşülüyor.

Komisyon Başkanı Cevdet Yılmaz`ın başkanlığında toplanan komisyonda, Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer bakanlığının bütçesiyle ilgili sunum yaptı. Özer, şunları söyledi:

“Ülkemiz, Sayın Cumhurbaşkanımızın öncülüğünde 2000`li yıllardan itibaren eğitim sisteminin birçok bileşeninde eş zamanlı olarak gerçekleştirilen tarihi bir dönüşüm sürecine girmiştir. Eğitimin tüm kademelerinde bir taraftan okullaşma oranlarının artırılması aracılığıyla eğitim kitleselleştirilirken diğer taraftan derslik başına ve öğretmen başına düşen öğrenci sayısı önemli ölçüde azaltılarak OECD ortalamasına yaklaştırılmıştır. Dolayısıyla bu dönüşüm, bir yandan eğitim sisteminde evrenselleşmeyi sağlarken diğer yandan niteliğin de artmasına imkân vermiştir. Bu yolla Türkiye, yaptığı iyileştirmelerde nicelik ve niteliği birlikte ele almış ve eğitim sisteminin performansını artırmıştır.

Bugün gelinen noktada, eğitim faaliyetlerinin toplumun tüm kesimlerine yaygınlaştırıldığı ve evrenselleşmenin tüm eğitim kademelerinde sağlandığı açıkça görülmektedir. 2000`li yıllarda 5 yaşında yüzde 11 olan okullaşma oranı 2022 yılında yüzde 97`ye; ilkokulda okullaşma oranı yüzde 99,63`e; ortaokulda okullaşma oranı ise yüzde 99,44`e yükseltilmiştir. Okullaşma oranlarındaki artışın en çarpıcı olduğu eğitim kademesi ise ortaöğretimdir. 2012 yılında hayata geçirilen 4+4+4 sisteminin de önemli katkıları neticesinde ortaöğretimde yüzde 44 olan okullaşma oranı yüzde 95`e yükseltilmiştir. 

2022-2023 eğitim ve öğretim yılında resmî ve özel 15 bin 918 okul öncesi, 25 bin ilkokul, 18 bin 186 ortaokul ve 12 bin 714 lise ile toplam 71 bin 818 okulumuzda 1 milyon 200 bin öğretmen ve 19 milyon 100 bin öğrencimiz ile eğitim ve öğretime devam ediyoruz. 

Toplumun tüm kesimlerini içine alan örgün ve yaygın eğitim hizmetlerini yürütebilmek için Bakanlığımız, Yükseköğretim Kurulu, Yükseköğretim Kalite Kurulu, aniversiteler ve diğer bakanlıklara ayrılan kaynaklarla eğitim bütçemiz 651 milyar 377 milyon 155 bin TL olarak belirlenmiştir. Bu rakam 2023 yılı merkezi yönetim bütçesinin yüzde 14,6`sını oluşturmaktadır.

Eğitime ayrılan bu bütçe ile 2023 yılında; eğitimde fırsat eşitliğinin güçlendirilmesi, mesleki eğitimin güçlendirilmesi ve öğretmenlerimizin mesleki gelişimlerinin çok boyutlu desteklenmesine yönelik çalışmalar ön planda olacaktır. Her öğrencimize benzer imkânları sunabildiğimiz, tüm öğretmenlerimize farklı gelişim fırsatları sağladığımız ve işgücü piyasasının ihtiyaç duyduğu insan gücünü yetiştiren bir mesleki eğitim sistemi ile ülkemizin eğitimde çok daha ileri noktalara taşımayı amaçlıyoruz. Tüm bu adımlar sayesinde Türk Eğitim Sistemini dünya ile daha fazla rekabet edebilir bir hale getireceğiz.

OKUL ÖNCESİ EĞİTİMDE OKULLAŞMA ORANI

Okul öncesi eğitimde okullaşma oranlarını OECD ortalamalarına ulaştırmayı hedefliyoruz. Bu kapsamda bir yıl gibi kısa bir süre içerisinde 2.050 yeni anaokulu, 15.500 yeni ana sınıfı açtık. Köy okullarında ana sınıfı açılması için gerekli olan asgari öğrenci sayısını 10`dan 5`e düşürdük

Böylece, 3 yaşta okullaşma oranını yüzde 9`dan yüzde 14`e, 4 yaşta yüzde 16`dan yüzde 35`e yükselttik. 5 yaşta ise okullaşma oranını kısa sürede yüzde 65`ten yüzde 97`ye ulaştırdık. Okul öncesi eğitimde 3-5 yaş aralığındaki okullaşma oranını 2023 yılında OECD ortalamasına ulaştırmayı hedefliyoruz.

Son 20 yılda okullaşma oranlarında meydana gelen iyileştirmelerden en çok kız çocuklarımız yararlandı. Tüm eğitim kademelerinde kız çocuklarının eğitime katılımı yakından takip edildi, en büyük gelişim ise ortaöğretim düzeyinde yaşandı. 2000`li yıllarda ortaöğretimde kızların okullaşma oranı yüzde 39,2 iken bugün bu oran, yüzde 95`e yükseldi. Bu kapsamda 2023 yılında tüm eğitim kademelerinde okul terki riski taşıyan öğrencilerimizin tespitine yönelik erken uyarı ve kayıt dışı öğrenci çağ nüfusu için de takip sistemi kuracağız. Amacımız eğitim çağ nüfusundaki tüm çocuklarımızın eğitimle buluşmalarını sürdürülebilir kılmaktır.

“TARIM VE ORMANCILIK BAKANLIĞIMIZLA İŞ BİRLİĞİ YAPIYORUZ”

Eğitim ortamlarını iyileştirmek, okullar arasındaki imkân farklılıklarını azaltarak fırsat eşitliğini güçlendirmek için ‘Mesleki Eğitimde 1.000 Okul Projesi`ni ve ‘Temel Eğitimde 10.000 Okul Projesi`ni tamamladık. 2023 yılında ‘Ortaöğretimde 10.000 Okul Projesi`ni başlatarak, okullar arası imkân farklılıklarını azaltmayı hedefleyen projemizle destek verdiğimiz ortaöğretim kurumlarının sayısını daha da artıracağız. Bu projeleri bir bütün olarak düşündüğümüzde 2023 yılı sonunda 20 binden fazla okulumuza çoklu destek sağlamış olacağız.

Son yıllarda, bu kurslarımızın niteliğini geliştirmek için de önemli adımlar atarak ‘İzleme ve Değerlendirme Uygulamasını` başlattık. Hayata geçirdiğimiz ‘Köy Yaşam Merkezleri Projesi`yle kullanılmayan 2000 köy okulu binasını ihtiyaca göre anaokulu, ilkokul, kurs merkezi, kütüphane, atölye olarak hizmet veren alanlara dönüştürdük. Köylerde yetişkinler için özellikle tarım ve hayvancılık alanında kurslara ağırlık verdik. Bu kapsamda Tarım ve Ormancılık Bakanlığımızla iş birliği yapıyoruz. 2023 yılında tüm köy okullarını bu proje kapsamında açarak projeyi tamamlayacağız.

“TÜM OKULLARA TOPLAM 5,5 MİLYAR TL BÜTÇE GÖNDERDİK”

İhtiyacı çok olana daha fazla kaynak ayırarak tüm okullara toplam 5,5 milyar TL bütçe gönderdik.

Bugüne kadar 27.198 okulumuza toplamda 522.691 adet etkileşimli tahta kurulmuştur. 19.040 okul içi ağ altyapısı tesis edilerek, 1.171.000 data ucu kurulumu yapılmış olup bu okullara geniş bant internet erişimi verilmektedir. COVID-19 salgınıyla birlikte daha da önemli hale gelen elektronik sınav uygulamalarını daha geniş bir ağda daha fazla kişiye ulaştırabilmek için harekete geçtik. Bu kapsamda 363 olan e-sınav merkezi sayısını 2022 yılı sonuna kadar 650`ye çıkararak aynı anda 13 bin kişinin sınavlardan yararlanmasını sağlayacağız.

ÖĞRENCİLERE NAKDİ AYNİ DESTEKLER

Diğer taraftan öğrencilerimize doğrudan nakdî ve ayni olarak önemli destekler sağlamayı sürdürüyoruz. Bu kapsamda 1 milyon 500 bin öğrencimizin faydalandığı ücretsiz taşımalı eğitim ve yemek yardım programı için 14,1 milyar TL, 467 bin engelli evladımızın faydalanacağı eğitim programları için 12 milyar TL, öğrencilerimize destekleme ve yetiştirme kursu çerçevesinde yaklaşık 4 milyar TL, ilköğretim ve ortaöğretimde toplam 333 bin öğrencimizin faydalandığı burs, giyim ve kırtasiye yardımı ve harçlık ödemeleri için yaklaşık 3,7 milyar TL, pansiyonlarda barınan 330 bin öğrencimize barınma desteği olarak 2,9 milyar TL, ücretsiz ders kitabı ve yardımcı kaynak kitaplarının baskı ve dağıtımı için yaklaşık 9,5 milyar TL, özel okul desteği kapsamında 627 milyon TL, 1416 sayılı kanun kapsamında yurt dışında öğrenim gören 3.904 öğrencimiz için 2,2 milyar TL kaynak ayrılmıştır.

MESLEK ATÖLYELERİ ARTACAK

Ülkemizin farklı bölgelerinde eğitim gören özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerimiz için Türkiye genelinde standartları belirlenmiş toplam 637 destek eğitim odası, 214 özel eğitim sınıfı, 291 uygulama evi, 598 meslek edinme atölyesi olmak üzere 1.740 özel eğitim ortamı yaptık. 2023 yılında yeni destek eğitim odası ve yeni özel eğitim kampüsleri kuracak, beceri uygulama alanları ve meslek atölyelerinin sayısını artıracağız.

Bakanlığımıza 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile 146 milyar 920 milyon 234 bin TL ödenek tahsis edilmiştir. 2021 yılsonu itibarıyla; 107 milyar 120 milyon 281 bin 515 TL`si personel giderleri, 17 milyar 97 milyon 851 bin 189 TL`si sosyal güvenlik kurumuna devlet giderleri, 13 milyar 287 milyon 32 bin 758 TL`si mal ve hizmet alım giderleri, 4 milyar 837 milyon 603 bin 217 TL`si cari giderler, 9 milyar 515 milyon 407 bin 715 TL`si sermaye giderleri, 684 milyon 474 bin 967 TL`si sermaye transferleri olmak üzere toplam 152 milyar 542 milyon 651 bin 361 TL harcama yapılmıştır.

Bu kapsamda eğitim alanında gerçekleştireceğimiz faaliyetler için 2023 yılında; 297 milyar 420 milyon 913 bin TL`si personel giderleri, 45 milyar 175 milyon 633 bin TL`si sosyal güvenlik kurumuna devlet primi giderleri,38 milyar 973 milyon 955 bin TL`si mal ve hizmet alım giderlerinde kullanılmak üzere cari  harcamalar, 13 milyar 456 milyon 59 bin TL`si devlet parasız yatılı öğrencileri, burslar ile diğer cari transferler, 39 milyar 964 milyon TL`si sermaye giderleri, 360 milyon 522 bin TL`si sermaye transferleri olmak üzere toplam 435 milyar 351 milyon 82 bin TL Millî Eğitim Bakanlığı bütçesine tahsis edilmiştir."